Ιερός Ναός Αρχαγγέλου Μιχαήλ
Η κεντρική εκκλησία του Μιτσερού τιμάται στον Αρχάγγελο Μιχαήλ και πανηγυρίζει στην μνήμη του εν Χώναις Θαύματος στις 6 Σεπτεμβρίου. Είναι χτισμένος στο κέντρο του παλαιού χωριού με πέτρα του τόπου και το χτίσιμό του χρονολογείται στον 19ο αιώνα. Είναι μονόκλιτη με φραγκικές επιρροές. Στα νεότερα χρόνια φτιάχτηκε το σημερινό τέμπλο ενώ από το παλαιότερο σώζονται μόνο τα βημόθυρα και τα λυπητερά. Την τελευταία δεκαετία προστέθηκαν και οι τοιχογραφίες που κοσμούν όλο το εσωτερικό του ναού.
Παρεκκλήσιον Παναγίας Λαμπουδιώτισσας
Στις πλαγιές του βουνού Κορώνη, στην περιοχή που βρισκόταν ο παλιός οικισμός του χωριού Λαμπαδού είναι χτισμένο σήμερα το παρεκκλήσι της Παναγίας της Λαμπουδιώτισσας. Χτίστηκε το 1966. Δίπλα ακριβώς σώζονται τα ερείπια του παλαιού ναού. Το παρεκκλήσι πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου στο γενέθλιο της Θεοτόκου. Επίσης λειτουργείται κάθε Δευτέρα του Πάσχα.
Παρεκκλήσιον Αγίου Μαρίου
Είναι χτισμένο στην περιοχή Κουλούπασιης. Χτίστηκε το 2010 με δωρεά των αείμνηστων Ανδρέου και Θεοδώρας Παπαναστασίου στην μνήμη του υιού τους Μάριου Παπαναστασίου. Το παρεκκλήσι εγκαινιάστηκε το 2017. Η μνήμη του Αγίου Μαρίου εορτάζεται εκ μεταφοράς κάθε Σάββατο της Διακαινησίμου.
Μονή Αγίου Παντελεήμονος Αχεράς
To μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα βρίσκεται στην βορειανατολική πλευρά του βουνού Κριάτης, ανάμεσα στα χωριά Αγροκηπιά και Μιτσερό.Η θέα είναι εξαιρετική και φτάνει μέχρι τα χωριά του Πενταδακτύλου και της πεδιάδας της Μόρφου. Ανήκει στη δικαιοδοσία της Ιεράς Μητροπόλεως Ταμασού.
Η μονή φέρει το προσωνύμιο Αχεράς, το οποίο συναντούμε κατά την περίοδο της Λατινοκρατίας (1191-1571) τόσο σε κείμενα του Χρονικογράφου Λεόντιου Μαχαιρά (15ος αι.),όσο και στους καταλόγους χωριών και οικισμών της περιόδου αυτής. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση η ονομασία αυτή σχετίζεται με τη λέξη άχυρα που δηλώνει την παραγωγή τους στην περιοχή, σε μεγάλες ποσότητες.Ωστόσο έχει υποστηριχθεί ότι η προέλευσή της ανάγεται στους αρχαίους χρόνους και συνδέεται με την ονομασία της θεάς Αφροδίτης που ήταν “Ασσερά”.
Η ιστορία της Μονής του Αγίου Παντελεήμονος μας είναι άγνωστη. Η πρώτη αναφορά για το Μοναστήρι είναι αυτή που περιγράφει ο Ρώσος μοναχός Βασίλειος Μπάρσκυ το 1735, κατά την επίσκεψή του στην Κύπρο, οπότε επισκέφθηκε και τον άγιο Παντελεήμονακαι κατέγραψε τις εντυπώσεις του για το μοναστήρι. Όπως αναφέρει, στον Άγιο Παντελεήμονα έμεινε για τρείς μέρες και έτυχε θερμής φιλοξενίας από τον καλοκάγαθο Ηγούμενο. Ωστόσο δεν θεώρησε ότι το μοναστήρι περιλαμβανόταν στα αξιοπρόσεκτα από άποψης φυσικής ομορφιάς μοναστήρια του νησιού, γιαυτό και δεν σχεδίασε το κτιριακό συγκρότημα. Αναφέρει επίσης την ύπαρξη μιας μεγάλης φυσικής πηγής, που υπάρχει μέχρι σήμερα, από το νερό της οποίας ποτίζονται τα φρουτόδεντρα που υπήρχαν στην μονή. Ο Μπάρσκυ αναφέρει ότι στη μονή ζούσαν μόνο τρεις μοναχοί, ο ναός ήταν νεόκτιστος, τα κελιά περιβάλλοντα με φρουτόδεντρα και η υπόλοιπη πλαγιά ήταν άδεντρη.
Λίγο αργότερα αναφέρεται καταγραφή σε κατάστιχο της Αρχιεπισκοπής των περιουσιακών στοιχείων της Μονής (αμπέλια και ελαιόδεντρα) και η ανοικοδόμηση του καθολικού, ενώ η Μονή είχε και το Μετόχιο του Αγίου ΓεωργίουΚατάμη στοΜιτσερό.
Σύμφωνα με το κατάστιχο της Αρχιεπισκοπής ΧΙ το 1859-1860 εργοδοτήθηκαν για τις θερινές γεωργικές εργασίες της Μονής 102 συνολικά άτομα, τόσο Οθωμανοί,όσο και Χριστιανοί, γεγονός που δείχνει την ανάπτυξη που είχε η Μονή. Αργότερα όταν είχε εκλείψει η μοναστική αδελφότητα, τα κτήματα της, τα ενοικίαζαν κάτοικοι της περιοχής και στα κελιά έμεναν οι ενοικιαστές των κτημάτων. Τα νεώτερα χρόνια η Μονή συνδέθηκε με τον απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959, αφού αποτέλεσε καταφύγιο και κέντρο τροφοδοσίας των ανταρτών της ΕΟΚΑ, οι οποίοι δρούσαν στην περιοχή.
ΕΙΚΟΝΟΣΤΑΣΙ
Το εικονοστάσι της Μονής εξαιρετικό δείγμα επιχρυσωμένου εικονοστασίου του 18ου αιώνα εποχή κατά την οποία έγιναν επίσης το προσκυνητάρι ο δεσποτικός θρόνος και ο άμβωνας.
Η παλαιότερη εικόνα της Μονής είναι αυτή του Αγίου Γεωργίου Κατάμη(1684) που προέρχεται από το ερειπωμένο Μετόχιο του Μιτσερού και είναι έργο του ζωγράφου Ιωαννίκιου όταν ήταν Μητροπολίτης Κιτίου.Λίγο πιο νέα είναι η εικόνα του Αγίου Παντελεήμονα που καλύφθηκε με αργυροεπίχρυση εσθήτα το 1792 του Αρχιεπισκόπου Χρύσανθου.
Το 1968 με πρωτοβουλία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, άρχισαν έργα ανοικοδόμησης της Μονής, για να επαναλειτουργήσει αυτή τη φορά ως γυναικείο μοναστήρι.Η Μονή μέχρι το 2007 υπαγόταν στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου, αλλά με την ίδρυση της Μητρόπολης Ταμασσού μεταβιβάστηκε στη δικαιοδοσία της.
Η Μονή πανηγυρίζει στις 27 Ιουλίου ( ημέρα του Αγίου Παντελεήμονος του Ιαματικού)
.
.
Βιβλιογραφία
Κ. Κοκκινόφτας, Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονα Αχεράς, Κύπρος 2009.
